شیر دروازه ای چیست و چگونه کار می کند؟ عمل اصلی شیر دروازه‌ای یا همان شیر کشویی در حقیقت قطع کامل و یا ایجاد ارتباط بین دو جریان سیال است. این بدان معناست که این نوع شیرها یا باید کاملا بسته باشند، یا باز و در واقع به صورت نیمه ‌باز نمی‌توان از آن‌ها استفاده کرد. در این مقاله به بررسی شیر کشویی و انواع آن خواهیم پرداخت. پس با ما همراه باشید.

شیر دروازه ای چیست

شیر دروازه‌ای یک شیر با حرکت خطی است که معمولا برای قطع و وصل کامل جریان از آن استفاده می‌شود و برای تنظیم دبی جریان مناسب نیست. نام دروازه‌ای برای این شیر در حقیقت از ظاهر و شکل دیسک شیر گرفته شده است که مانند یک دروازه جلوی جریان بالا و پایین رفته و مسیر جریان را باز و بسته می‌کند. هنگام بسته بودن شیر لازم است تا دور دیسک به طور کامل و 360 درجه توسط واشرهای مخصوص آب بندی گردد. افزایش دبی جریان در اثر باز شدن شیر روندی غیر خطی دارد و این بدان معنی است که با حرکت استم و بالا رفتن دیسک، سرعت جریان بطور یکنواخت تغییر نمی‌کند.

محصول مرتبط: شیر کشویی زبانه لاستیکی مهاب آب ایرانیان

این شیر همچنین در حالت نیمه باز باعث لرزش و اغتشاش در مسیر جریان می‌شود و از همین رو است که از Gate Valve برای تنظیم جریان استفاده نمی‌گردد. هنگام بستن شیر بیشترین تغییر در دبی جریان در نزدیکی حالت کاملا بسته رخ می‌دهد و این اتفاق با سرعت زیاد سیال، باعث ساییدگی دیسک و نشیمن‌گاه و خرابی واشر شده و به مرور عملکرد شیر پایین آمده و نشتی در آن ایجاد می‌شود.

هنگامی که اقدام به نصب شیر دروازه‌ای می‌کنید این اقدام سبب افت فشاری متوسط در خط لوله می‌شود، لازم به ذکر است که این افت فشار به مراتب کمتر از فشاری است که از دریچه‌های گلاب ولو در خط لوله ایجاد می‌شود.

انواع شیر دروازه‌ای

• گوه‌ای

شیر دروازه‌ای گوه‌ای از یک دیسک به شکل گوه بهره تشکیل شده است که زاویه‌ای بین 3 تا 5 درجه دارد. این نوع گیت ولو بیشتر در مسیر سیالات مایع کاربرد دارد. مهم‌ترین مزیت این نوع شیرها آب بندی مناسب‌تر و قیمت پایین‌تر آن‌ها نسبت به دیگر انواع گیت ولو است. البته خرابی در این نوع شیرها معمولا به علت ایجاد رسوب و خوردگی زیاد اتفاق می‌افتد. این نوع شیر خود دارای سه نوع می‌باشد:

شیر دروازه‌ای با گوه صلب

شیر دروازه‌ای یا شیر کشویی با گوه صلب به علت ساختار ساده و قدرتمند، متداول‌ترین نوع این شیر می‌باشد. این نوع شیر می‌تواند در هر موقعیتی نصب شود و تقریبا برای همه‌ی سیالات و جریان‌های آرام مناسب است. دیسک این شیرها از یک فلز صلب به صورت یکپارچه ساخته می‌شود.

محصول مرتبط: شیرکشویی روغن داغ مهاب آب ایرانیان

شیر دروازه‌ای با گوه منعطف

Gate Valve با گوه منعطف، دارای دیسکی یکپارچه با برشی دور محیط دیسک است و توانایی مناسبی در تغییر زاویه بین نشیمن‌گاه‌ها دارد. برش دیسک این شیرها در اندازه، شکل و عمق می‌تواند متفاوت باشد. یک برش سطحی و باریک انعطاف پذیری دیسک را کم کرده اما استحکام دیسک را حفظ می‌کند. اما یک برش عریض و عمیق مواد کمی را در مرکز دیسک باقی می‌گذارد که همین امر سبب انعطاف پذیری بیشتر و استحکام کمتر دیسک می‌شود.

شیر دروازه ای با گوۀ دوتکه

این نوع شیر به طور خودکار با دو سطح نشیمن‌گاه هم‌تراز می‌شود. اگر نیمی از دیسک کمی از تراز خارج شود، به دلیل ماده‌ای که بین دیسک و رینگ نشیمن‌گاه قرار دارد دیسک می‌تواند خود را با سطح نشیمن‌گاه تراز کند. این شیرها برای گازها و مایعات، به خصوص مایعات خورنده در دماهای طبیعی مناسب هستند. آزادی حرکت دیسک حتی در مواقعی که شیر به صورت متوالی جریان‌‌های گرم و سرد را عبور دهد از چسبیدن قطعات و بسته شدن شیر جلوگیری می‌کند.

• کست استیل

کست استیل رایج ترین نوع شیر دروازه ای بوده که با کربن و آلیاژ استیل و استیل ضد زنگ پوشانده می‌شود. این نوع شیر در اندازه‌های بالاتر از 2 اینچ و حداکثر 80 اینچ موجود است.

• فورج استیل

شیر فورج استیل گیت ولو به طور کلی برای لوله کشی‌های  با مجرای کوچک (کمتر از 5 سانتیمتر) استفاده می‌شود.

• بست فشار

شیر بست فشار گیت ولو برای کاربردهای فشار قوی بوده و متداول ترین آنها گوه انعطاف پذیر و شیر موازی یا کشویی است. آن‌ها معمولا با بدنه‌های کست یا فورج، در ابعاد 2 تا 24 اینچ (5 تا 60 سانتیمتر) و درجه فشار از 600  به 4500 در دسترس بوده و با جوش سوکت یا جوش لب به لب، برای اطمینان از اتصالات محکم فلنج، پایان بندی می‌شوند.

محصول مرتبط: شیر کشویی زبانه فلزی مهاب آب ایرانیان

ویژگی های شیر دروازه ای

• افت فشار کم در طول شیر دروازه‌ای
• قابل استفاده در محدوده زیادی از سیالات
• دارای آب بندی خوب هنگام بسته شدن
• غیر قابل اشتعال در مایعات چسبنده مثل گریس‌های سبک، روغن‌های سنگین و…
• حذف شدن مجرابند این شیر از مسیر عبور جریان در زمان باز شدن کامل

امیدواریم از خواندن مقاله شیر دروازه ای چیست رضایت داشته باشید. در ادامه نظرات خود را برای ما قرار دهید